Trong thời gian qua, việc tổ chức, triển khai và thực hiện Quyết định 217-QĐ/TW, ngày 12/12/2013 của Bộ Chính trị về Quy chế giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội; Hướng dẫn 03-HD/TU, ngày 21/3/2014 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về triển khai thực hiện Quyết định 217-QĐ/TW và Quyết định 218-QĐ/TW trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả quan trọng. Nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân về giám sát, phản biện xã hội được nâng lên; cơ sở chính trị, pháp lý của công tác giám sát, phản biện xã hội được củng cố, hoàn thiện; nội dung, phương thức thực hiện ngày càng thực chất, tập trung vào những vấn đề quan trọng, liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân và dư luận xã hội quan tâm.
Tuy nhiên, việc triển khai Quyết định 217-QĐ/TW của Bộ Chính trị có lúc, có nơi còn lúng túng; chất lượng, hiệu quả công tác giám sát, phản biện xã hội chưa đáp ứng yêu cầu của tình hình mới; chưa phát huy hiệu quả vai trò, sự tham gia tích cực của các thành viên Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp và nhân dân trong tỉnh. Việc xây dựng, triển khai các chương trình, kế hoạch giám sát, phản biện xã hội có lúc, có nơi chưa chủ động, kịp thời; hoạt động giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội ở một số địa phương chưa thực sự được chú trọng; cơ chế cung cấp thông tin hai chiều giữa giám sát, phản biện xã hội và trả lời sau giám sát, phản biện xã hội có lúc chưa chặt chẽ; việc theo dõi, đôn đốc các cơ quan chức năng giải quyết kiến nghị có lúc thiếu quyết liệt. Kỹ năng, kinh nghiệm thực tiễn của một bộ phận cán bộ làm công tác giám sát, phản biện xã hội còn hạn chế.
Nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn tỉnh, góp phần tăng cường quyền làm chủ, tạo sự đồng thuận của nhân dân trong xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Ban Thường vụ Tỉnh ủy yêu cầu các cấp uỷ, tổ chức đảng thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau:
1. Đổi mới, đa dạng hoá các nội dung, hình thức tuyên truyền, giáo dục, hướng dẫn, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và nhân dân về phát huy dân chủ ở cơ sở, công tác giám sát, phản biện xã hội. Người đứng đầu cấp ủy trực tiếp chỉ đạo công tác giám sát, phản biện xã hội, xác định đây là nội dung quan trọng trong công tác xây dựng đảng, một trong những giải pháp để thực hiện hiệu quả phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”.
- Tập trung quán triệt, nâng cao nhận thức của cấp ủy đảng, chính quyền, nhất là người đứng đầu về vai trò, vị trí, nhiệm vụ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp trong công tác giám sát, phản biện xã hội theo Quyết định 217-QĐ/TW, ngày 12/12/2013 của Bộ Chính trị về Quy chế giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, Hướng dẫn 03-HD/TU, ngày 21/3/2014 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về triển khai thực hiện Quyết định 217-QĐ/TW và Quyết định 218-QĐ/TW của Bộ Chính trị và các văn bản của Trung ương, của tỉnh về công tác giám sát, phản biện xã hội.
- Kịp thời thông tin về hoạt động của các tổ chức đảng, chính quyền các cấp, nhất là xây dựng và tổ chức thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các chương trình, dự án có tác động, ảnh hưởng tới cuộc sống của người dân; về đạo đức, lối sống, trách nhiệm thực thi công vụ của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức.
- Các cấp ủy, tổ chức đảng tạo điều kiện thuận lợi để Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn tỉnh và nhân dân tham gia giám sát, phản biện xã hội. Hằng năm, ban thường vụ cấp ủy cho ý kiến về chương trình, kế hoạch giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp, đồng thời chỉ đạo cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu cấp ủy, chính quyền khẩn trương, nghiêm túc giải quyết các kiến nghị sau giám sát, phản biện xã hội. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh định kỳ báo cáo kết quả giám sát, phản biện xã hội cho Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, Hội đồng nhân dân tỉnh thảo luận, có ý kiến để các tổ chức, cá nhân liên quan trả lời, giải quyết các ý kiến, kiến nghị.
2. Đảng đoàn Hội đồng nhân dân tỉnh, Ban cán sự đảng Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo các cấp chính quyền, các sở, ban, ngành liên quan cụ thể hoá các nội dung của Chỉ thị này nhằm tạo điều kiện để Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh phát huy đầy đủ quyền và trách nhiệm tham gia giám sát, phản biện xã hội tại địa phương.
- Phối hợp với Đảng đoàn Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, các tổ chức chính trị - xã hội và Ban Thường vụ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh thống nhất thực hiện quy chế giám sát, phản biện xã hội theo chức năng, nhiệm vụ của tổ chức, đơn vị mình. Quy định rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có thẩm quyền phối hợp, tạo điều kiện thuận lợi để phát huy vai trò giám sát của nhân dân (giám sát trực tiếp và giám sát thông qua Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh); thực hiện các yêu cầu về công khai theo quy định; cung cấp thông tin, tài liệu theo những nội dung trong chương trình giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh (trừ những nội dung mật theo quy định); trách nhiệm trả lời, giải quyết các ý kiến, kiến nghị sau giám sát; cơ chế tiếp nhận thông tin phản ánh của người dân trong các hoạt động thanh tra, kiểm tra, kiểm toán; cơ chế để Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh tham gia hoạt động giám sát của các cơ quan dân cử; đồng thời, thông báo kết quả giải quyết đến các cơ quan, đơn vị liên quan; có chế tài xử lý các tổ chức, cá nhân không hợp tác, gây khó khăn, cản trở hoạt động giám sát, phản biện xã hội hoặc lợi dụng quyền giám sát, phản biện xã hội để gây tổn hại cho tổ chức, cá nhân.
- Quan tâm, tạo điều kiện về kinh phí để Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội các cấp thực hiện tốt công tác giám sát, phản biện xã hội.
3. Đảng đoàn Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh và Ban Thường vụ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh xây dựng kế hoạch lãnh đạo triển khai, thực hiện quy chế giám sát, phản biện xã hội thống nhất trong toàn hệ thống từ tỉnh đến cơ sở; tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức giám sát, phản biện xã hội theo hướng: Chủ động, dân chủ, khách quan, mang tính xây dựng; có trọng tâm, trọng điểm, chú trọng giám sát theo chuyên đề, tập trung vào những chủ trương, chính sách lớn, trọng yếu, ưu tiên những vấn đề liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, những vấn đề dư luận xã hội quan tâm, bức xúc. Hằng năm, lãnh đạo, chỉ đạo Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh xây dựng chương trình, kế hoạch giám sát, phản biện xã hội và báo cáo cấp ủy cùng cấp trước khi triển khai thực hiện; thống nhất với chính quyền cùng cấp; kịp thời bổ sung nội dung giám sát và phản biện xã hội (khi có yêu cầu).
- Tăng cường giám sát thực hiện kiến nghị của cử tri và nhân dân; việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên. Công khai, minh bạch kết quả giám sát, phản biện xã hội theo quy định. Sau giám sát, phản biện xã hội phải thường xuyên theo dõi, đôn đốc, giám sát việc tiếp thu, giải quyết các ý kiến, kiến nghị của các cơ quan có liên quan.
- Phát huy vai trò chủ trì, tính chủ động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp; tăng cường phối hợp, hiệp thương thống nhất hành động giữa các tổ chức thành viên trong xây dựng, thực hiện chương trình, kế hoạch giám sát, phản biện xã hội phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền theo quy định.
- Tiếp tục kiện toàn tổ chức, nâng cao năng lực, bản lĩnh, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức làm nhiệm vụ giám sát, phản biện xã hội; đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả giám sát, phản biện xã hội của các tổ chức tư vấn thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức thành viên. Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng ở xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.
- Có cơ chế động viên, khuyến khích đoàn viên, hội viên các tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý, các nhân sĩ, trí thức, doanh nhân, người có kinh nghiệm thực tiễn, người có uy tín trong các dân tộc, tôn giáo và nhân dân tham gia giám sát, phản biện xã hội. Kịp thời tôn vinh, khen thưởng, nhân rộng các mô hình hay, cách làm hiệu quả trong công tác giám sát, phản biện xã hội.
4. Đảng đoàn Hội đồng nhân dân tỉnh, Ban cán sự đảng Ủy ban nhân dân tỉnh, các huyện ủy, thị ủy, Thành ủy Huế, các đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy; Đảng đoàn Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh, Ban Thường vụ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh tổ chức nghiên cứu, quán triệt Chỉ thị này; xây dựng kế hoạch thực hiện Chỉ thị phù hợp với tình hình của địa phương, cơ quan, đơn vị.
Ban Dân vận Tỉnh ủy chủ trì, phối hợp với Đảng đoàn Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh giúp Ban Thường vụ Tỉnh ủy theo dõi, đôn đốc, kiểm tra và định kỳ báo cáo Ban Thường vụ Tỉnh ủy kết quả việc thực hiện Chỉ thị.
Chỉ thị này phổ biến đến chi bộ.
T/M BAN THƯỜNG VỤ
PHÓ BÍ THƯ THƯỜNG TRỰC
Phan Ngọc Thọ